Adres:
Druckiego – Lubeckiego 1 ; 25 – 818 Kielce
Strona internetowa:
http://www.kfp-bialogon.com.pl/
Kamień węgielny związany budową zakładu przemysłowego w Białogonie (obecnie dzielnica Kielc, niegdyś niewielka wioska) wmurowany został w 1814 roku. Inicjatorem powstania tego ośrodka hutniczego był Stanisław Staszic, stojący wówczas na czele Dyrekcji Górniczej. Prace zakończyły się w 1817 roku, wtedy też otwarto nazwaną na cześć cara Hutę Aleksandra – nowoczesną hutę metali nieżelaznych. Zakład zajmował się przetopem miedzi, ołowiu i srebra, następnie poddając je procesowi walcowania na własnym sprzęcie. Surowce wykorzystywane w hucie miały być pozyskiwane z okolicznych kopalń, np. w Miedzianej Górze.
Niestety niedostatek rodzimej bazy surowcowej, trudności finansowe oraz rosnące zapotrzebowanie na maszyny i urządzenia mechaniczne były przyczyną zamknięcia zakładu w jego oryginalnej formule. W 1827 roku decyzją ówczesnego Ministra Skarbu – księcia Ksawerego Druckiego Lubeckiego – rozpoczęła się przebudowa zakładów na Fabrykę Machin. Z Anglii zostały zamówione nowoczesne maszyny i obrabiarki, sprowadzono także inżynierów i mechaników. Na białogońskie zakłady składały się wówczas kuźnia, stolarnia, modelarnia, dział montażu maszyn. Kilka lat później uruchomiono walcownię, a później żeliwiak. Był to niezwykle nowoczesny i dobrze zorganizowany zakład, wytwarzający wyposażenie dla walcowni, pudlingarni, wielkich pieców, tartaków, papierni czy cukrowni. Prowadzono także produkcję seryjnych machin i kotłów parowych oraz maszyn rolniczych. W okresie okupacji hitlerowskiej wytwarzano na potrzeby ruchu oporu m.in. skorupy granatów.
Okres rozkwitu białogońskiej fabryki rozpoczął się w 1833 roku, kiedy to zbudowano bitą drogę z Warszawy do Krakowa. Szczytowe lata, kiedy zakład miał najwięcej zamówień – głównie za sprawą rządu oraz wyjścia na rynek zagraniczny – przypadają na lata 1836-1848. Budowa linii kolejowej Warszawa-Wiedeń (1848 roku) rozpoczęła okres zastoju, który pogłębiał się ze względu na trudną sytuację właściciela – Skarbu Królestwa Polskiego. Zakłady prywatne zaczęły sobie bowiem radzić zdecydowanie lepiej aniżeli te państwowe. W związku z tym w 1898 roku zakład wydzierżawił inż. Leon Skibiński, organizując nową wytwórnię funkcjonującą pod nazwą „Zakłady Mechaniczne, Odlewnia, Fabryka Maszyn i Narzędzi Rolniczych”. Znacząco zmodernizowano istniejące zabudowania, zmieniono także profil produkcyjny produkując głównie maszyny rolnicze oraz narzędzia i maszyny dla przemysłu.
Po 30 latach dzierżawy in. Skibiński wykupił fabrykę na własność. W tym czasie ukształtowała się oferta techniczna i produktowa Fabryki białogońskiej, rozpoczęto stopniowo wprowadzać coraz szerszy asortyment pomp. Co przyczyniło się do zmiany nazwy w 1966 roku na „Kielecką Fabrykę Pomp Białogon”. Zakład przechodził różne koleje losu, był modernizowany, poszerzano jego profil produkcyjny specjalizując się w pompach, ale nie zapominając jednocześnie o tradycyjnych lampach. W 1997 roku zmieniła się forma własności przedsiębiorstwa KFP Białogon stała się Spółką Akcyjną, która prowadzi swą produkcję po dziś dzień.
WARTO WIEDZIEĆ
W okresie powstania listopadowego Fabryka Machin produkowała na potrzeby zbrojeniowe: wytwarzano m.in. lufy karabinowe, zorganizowano też tzw. Wiercenie luf armatnich.
W okresie okupacji hitlerowskiej wytwarzano na potrzeby ruchu oporu m.in. skorupy granatów.
CO MOŻEMY ZOBACZYĆ?
- Zachowane 200 letnie główne budynki – huty, odlewni, dawnej walcowni oraz portiernii,
- Kościółek drewniany, ufundowany na początku XX wieku przez L. Skibińskiego, ówczesnego dzierżawcę,
- Częściowo zachowane budynki osiedla – zmienione przez przebudowę i modernizację,
- Układ ulic osiedla mieszkalnego – zachowany w całości.