Adres:
Zamkowy 1, 25-010 Kielce
Strona internetowa:
http://mnki.pl/
Decyzja o założeniu pierwszej wyższej uczelni technicznej na ziemiach polskich zapadła 20 lutego 1816 roku, kiedy to utworzono Główną Dyrekcję Górniczą. Szkoła miała być nieodzowną częścią powoływanej instytucji, dając możliwość kształcenia przyszłych inżynierów biegłych w dziedzinach górnictwa i hutnictwa. Inicjatorem powstania kieleckiej akademii był Stanisław Staszic, a bezpośrednie rozporządzenie wydał namiestnik królewski gen. Józef Zajączek.
Na ziemiach polskich brakowało doświadczeń związanych z tworzeniem i funkcjonowaniem specjalistycznych szkół technicznych, postanowiono więc wzorować się na istniejących już od XVIII wieku, renomowanych europejskich uczelniach, m.in. Akademii Górniczej we Freibergu, Akademii Górniczej w Bańskiej Szczawnicy, czy Szkole Górniczej w Petersburgu.
Zdecydowano o umiejscowieniu kieleckiej akademii w północnym skrzydle Pałacu Biskupów Krakowskich, co było ważnym elementem i tym samym podnosiło renomę placówki. To tutaj znajdowały się sale wykładowe, laboratorium, pokoje dla studentów i nauczycieli. Biblioteka i gabinet historii naturalnej umieszczono na piętrze korpusu głównego Pałacu.
Działania nad organizacją szkoły trwały do grudnia 1816 roku, na jej dyrektora powołano stojącego jednocześnie na czele Głównej Dyrekcji Górniczej J.E. Ullmanna. Zajęcia, prowadzone przez znamienitych profesorów (m.in. Fryderyk W. Lempe) rozpoczęły się prawdopodobnie w styczniu 1817 roku. Językiem obowiązującym na Akademii był język polski i niemiecki. Elewowie, czyli studenci Akademii którymi mogli zostać tylko mężczyźni, odbywali zarówno zajęcia teoretyczne jak i praktyczne. Teoria wykładana była w salach Pałacu Biskupów Krakowskich. Ćwiczenia praktyczne odbywały się w laboratorium znajdującego się na terenie uczelni lub w nowo powstałej Hucie „Aleksandra” w Białogonie (patrz s. 64 Przewodnika ).
Wszelkie regulacje dotyczące przyjmowania na uczelnię, toku studiów, obowiązków uczniów określone były w swego rodzaju regulaminie, w tzw. „Przepisach dla uczniów”. Obowiązkiem elewa było m.in. noszenie munduru górniczego. Strój ten określał przynależność studenta do odpowiedniej klasy Korpusu Górniczego.
Kielecka Akademia kształciła polskich inżynierów przez niespełna 10 lat. W 1826 roku Franciszek Ksawery Drucki-Lubecki podjął decyzję o przeniesieniu Dyrekcji Górniczej, a wraz z nią Akademii Górniczej, do Warszawy. Tam rozpoczęły się działania w celu utworzenia politechniki, bazującej na doświadczeniach kieleckiej uczelni. Niestety szereg wypadków, m.in. sytuacja polityczna, czy sceptycyzm ówczesnego Ministra Skarbu, nie pozwoliły na ponowne rozpoczęcie zajęć.
WARTO WIEDZIEĆ
Na pozostałości laboratorium – studnię, system kanalików odpływowych oraz fragmenty naczyń i wypalonych glinianych tygli – natrafiono podczas prac remontowo-konserwatorskich przeprowadzonych w północnym skrzydle Pałacu w 1991 roku.
CO MOŻEMY ZOBACZYĆ?
- Muzeum Narodowe w Kielcach,
- Wystawy stałe w Muzeum Narodowym:
- Wnętrza zabytkowe XVII-XVIII w.,
- Galeria Malarstwa Polskiego i Europejskiej Sztuki Zdobniczej,
- Sanktuarium Marszałka Józefa Piłsudskiego,
- Gabinet Numizmatyczny.